Workshop landschapsfotografie Kalmthoutse Heide
Organisator: Johan van de Watering
28 juli 2016
Johan van Watering organiseert op een doordeweekse avond een workshop landschapsfotografie op de Kalmthoutse Heide. Daarmee sponsoren wij zijn dochters die de Mont Ventoux op gaan fietsen. Johan rekent voor vanavond een veel lager bedrag dan hij normaal doet. Gewoon om zoveel mogelijk mensen te trekken. Hij moet daardoor zelfs een extra avond inplannen. De opbrengst gaat in zijn geheel naar Colsensation, een initiatief om geld in te zamelen voor het KWF.
De workshop begint om 18.30 uur en duurt tot een half uur na zonsondergang. In de dagen ervoor krijgen we diverse huishoudelijke instructies mee, zoals: waarschijnlijk krijgen we wat regen (en misschien zelfs teveel); doe laarzen aan want het is nat bij de vennen; vanwege de vele muggen geen korte broek en geen shirt met korte mouwen; smeer jezelf in met antimuggenmiddel, want anders wordt je opgevreten. En er zitten ook nog teken. Bovendien is het niet naast de deur (over de Belgische grens). Het is een hele beproeving. Vooraf al spijt waaraan je begonnen bent….? Ik niet, ik ben benieuwd naar dit bijzondere gebied. Wat is eigenlijk zwaarder: dit of met de fiets de Mont Ventoux op? En wij moeten er nota bene voor betalen….
Bij aankomst op de parkeerplaats aan de Verbindingsstraat, even buiten Kalmthout, is het lekker warm, het waait een beetje en het is zwaarbewolkt, maar niet egaal grijs. Het is droog. Door de wind zijn er weinig muggen. Het kan een mooie avond worden! Johan reikt een hand-out uit met praktische tips voor goede landschapsfoto’s. Die pak ik mooi mee, want landschapscomposities zijn niet mijn sterke punt. Ik doe mijn best en ik zuig alle tips op. Daardoor verbetert het van lieverlee. Hiermee heb ik weer wat nieuwe handvatten. Al zou ik vanavond maar één ding oppikken dan is het de avond al waard geweest. De eerste winst is er meteen: schroef bij avondlicht het UV-filter eraf, dan voorkom je ‘flare’: een reeks lichtpunten die als een straal je beeld binnenkomen. De oorzaak is weerkaatsing van licht tussen je lens en het filter. Ook maak ik deze avond voor het eerst gebruik van een grijsverloopfilter. Ik had het al jaren in huis als onderdeel van een pakketje grijsfilters van Stealth Gear. Dat was niet duur, vandaar dat ik het aanschafte.
We wandelen naar de heide. Vanaf de Verbindingsstraat wijst Johan ons op wat uitzichten over een vennetje. “Hier kun je in de winter wat mooie structuren fotograferen. Nu niet, door het gras is het te rommelig”. En verderop houden we opnieuw halt. “Hier zie je polletjes in het water. In de winter geeft dat een prachtig grafisch beeld. Nu niet, ook dit is te rommelig”. Zo gaat het nog even door. “Daar is een belangrijke vindplaats van gladde slangen. Dat is meer voor overdag”. Als dit zo doorgaat wordt er vandaag geen foto gemaakt. Ik vond het al zo goedkoop… Volgens mij komt Johan straks met inschrijfformulieren voor de workshop ‘Winterfotografie op de heide’, maar dan tegen een commerciële prijs. Ha. Geen nood, Johan kennende komt het straks helemaal goed
Even verderop betreden we de heide en kunnen we echt aan de slag. De omstandigheden zijn ideaal; zelfs de hei is extra vroeg aan de bloei begonnen. Speciaal voor ons? Johan wijst een goede plek aan waar we juffers mooi met tegenlicht kunnen fotograferen. Interessant, maar ik laat me er niet door verleiden. Zou ik mij daarheen begeven, dan haal ik vermoedelijk te weinig uit hetgeen ik hier wil doen: composities van landschappen maken. Het leven bestaat uit het maken van keuzen, nietwaar?
Voor het fotograferen blijf ik op het karrenspoor dat dwars door de hei loopt. Eenmaal maak ik een uitstapje, het veld in. Althans, dat beperkt zich tot twee stappen. De tweede stap over een heidepol eindigt tot mijn verrassing een halve meter lager, in een diepe verborgen poel. Ik zak tot over mijn enkel weg in het water en maak bijna een knieval. Klungel! Snel hijs ik mij omhoog, gauw terug naar het karrenspoor. Soppend in mijn rechterschoen. Ik kijk om mij heen. Ik hoop dat niemand dit gezien heeft…
Deze nattigheid heeft het gebied een paar jaar geleden niet kunnen behoeden voor een intense heidebrand. Ook alle bomen zijn verbrand. Ze staan er nog altijd verkoold bij, of het gisteren is gebeurd. De beheerders van dit gebied zien ook voordelen van de brand: er is weer volop ruimte voor de heideplanten. De natuur herstelt zich na een brand in een dergelijk gebied vaak vanzelf weer. Op zijn eigen tijd. Aan de verscheidenheid aan planten en kruiden is er – afgezien van de dode bomen – niets meer van te zien: alles groeit, bloeit en gonst. De plantenkenners onder ons vergapen zich aan dopheide, gentiaan, zonnedauw en beenbreek.
Zo rond half tien gaat de zon onder, maar daar zien we niks van; het is zwaarbewolkt. Het is hier weids, dus bij onbewolkt weer zou je de zon aan de einder kunnen zien. Terwijl ik die kant op loop, bedenk ik dat je je niet kunt voorstellen dat de lucht vandaag na de zonsondergang straks rood gaat kleuren. Terwijl dat tóch zomaar kan gebeuren. En verhip: boven de horizon begint de lucht plotsklaps te verkleuren. En niet een klein beetje! Het gloeit en vlamt! Een klein plekje aan de einder, maar toch… Het gebeurt rond een groepje bomen, ver weg. En het kan zo verdwenen zijn, of uitbreiden; het is niet te voorspellen. Gauw vervang ik mijn groothoeklens door een telelens en pas de instellingen aan. Dit is haastwerk.
In het schemerdonker houden we er mee op, het is mooi geweest. De voorspelde buien zijn weggebleven. Van muggen had ik geen hinder, allicht dankzij goed insmeren. Het was een topavond. Op de parkeerplaats bekijken we snel nog wat foto’s van elkaar en pakken we de spullen in. Zodra ik het portier van de auto open valt er een druppel regen op mijn hoofd. Twee minuten later komt het met bakken uit de lucht…. Het is alsof Johan van de Watering het zo gepland heeft. Beter kon zijn timing van deze geweldige avond niet zijn. Het was een genot om erbij te zijn.
